Nieruchomości z przestępstwa mają trafiać do tego rejestru.
Od 1 lipca wszystkie nieruchomości wykorzystane do popełnienia przestępstwa, uzyskane w wyniku przestępstwa lub utracone w związku z przestępstwem trafią do Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych (KCIK). Tak przewiduje projekt rozporządzenia MSWiA, który niedawno ukazał się na RCL.
Co trafi do rejestru kryminalnego?
1 lipca 2024 r. wchodzą zmiany wprowadzone ustawą o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz ustawy o przetwarzaniu informacji kryminalnych. W bazach danych Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w obszarze „PRZEDMIOT” zakres gromadzonych informacji kryminalnych zostanie rozszerzony o nieruchomości wykorzystane do popełnienia przestępstwa, uzyskane w wyniku przestępstwa lub utracone w związku z przestępstwem.
Zakres przetwarzanych informacji kryminalnych obejmować będzie nie tylko przedmioty (w tym nieruchomości) wykorzystane do popełnienia przestępstwa lub utracone w związku z przestępstwem, ale również przedmioty (w tym nieruchomości), w których posiadanie określone osoby weszły w następstwie dokonania przestępstwa. Zatem dotyczyć to będzie m.in. danych o nieruchomościach, które zostały pozyskane przez określone osoby w wyniku np. prania pieniędzy.
Kto ma wgląd do KCIK i kto musi zgłosić nieruchomość z przestępstwa?
Zmiana przepisów od lipca nakłada na poszczególne podmioty uprawnione obowiązek przekazywania tych informacji do baz danych KCIK. W celu pozyskania informacji na temat podejrzanego lokum zaproponowano też wzór elektronicznej karty zapytania zarówno o nieruchomość polską, jak i zagraniczną.
Podmiotami uprawnionymi, do otrzymywania informacji kryminalnych z KCIK, są:
- organy prokuratury;
- organy Policji;
- Centralne Biuro Antykorupcyjne;
- Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego;
- Agencja Wywiadu;
- organy Straży Granicznej;
- Straż Marszałkowska;
- organy Krajowej Administracji Skarbowej;
- Służba Ochrony Państwa;
- Żandarmeria Wojskowa;
- organy informacji finansowej;
- organy administracji publicznej właściwe w sprawach obywatelstwa, cudzoziemców i repatriacji;
- Szef Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Szef Służby Wywiadu Wojskowego;
- Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego lub upoważniony przez niego przedstawiciel;
- Dyrektor Generalny Lasów Państwowych, dyrektorzy regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych, nadleśniczowie oraz Główny Inspektor Straży Leśnej;
- Dyrektorzy parków narodowych;
- Szef Inspektoratu Wewnętrznego Służby Więziennej.
Natomiast podmiotami zobowiązanymi do przekazywania informacji kryminalnych do KCIK są m.in.:
- organy administracji rządowej lub organy samorządu terytorialnego właściwe w sprawach ewidencji ludności,
- ewidencji paszportowych,
- ewidencji wojskowej
- centralnej ewidencji pojazdów,
- centralnej ewidencji kierowców,
- nadzoru geodezyjnego i kartograficznego,
- ewidencji gruntów i budynków, rejestracji stanu cywilnego.
- sądy prowadzące Krajowy Rejestr Sądowy, księgi wieczyste i rejestr zastawów.
Resort spraw wewnętrznych widzi też potrzebę modyfikacji architektury technicznej baz danych KCIK oraz konieczność dostosowania przepisów wykonawczych oraz systemów informatycznych poszczególnych podmiotów uprawnionych.
Nowe przepisy mogłyby wejść już za niecałe 2 miesiące.
- Prawdopodobieństwo, że ktokolwiek do takiej informacji dotrze jest ekstremalnie małe. Chodzi o to, że przeciętny kupujący nawet nie zagląda do KW – mówi Bartosz Turek, główny analityk HREIT.
- O burzliwej przeszłości danego mieszkania lub domu potencjalni kupujący szybciej mogliby się dowiedzieć od przyszłych sąsiadów, jeśli spotkaliby tych podczas oglądania mieszkania i zapoznawania się z okolicą. Nie przeczę jednak, że część kupujących, gdyby dowiedziała się o szczególnie niekorzystnej przeszłości nieruchomości, mogłaby mniej chętnie podchodzić do zakupu. W mojej ocenie jest to tylko niewielka część potencjalnych nabywców. Jest to o tyle ważne, że dziś chętnych na zakup mieszkań nie brakuje, a oferta wciąż jest przebrana. Nie dość więc, że kupujący raczej nie interesują się mroczną przeszłością nieruchomości (bo mają całą masę innych rzeczy do wzięcia pod uwagę – lokalizacja, koszt kredytu, wykończenie, terminy, dokumenty, notariusz itd.), to dziś rynek jest wykupiony i wciąż nie można przebierać jak w ulęgałkach – twierdzi ekspert.
Nieruchomość z przeszłością kryminalną
Przepisy, póki co nie przewidują konieczności adnotacji kryminalnej przeszłości nieruchomości również w księdze wieczystej. To jednak mógłby nie być taki zły pomysł, mając na względzie samych nabywców i bezpieczeństwo obrotu nieruchomości.
Tak twierdzi Tomasz Błeszyński doradca rynku nieruchomości.
- Bezpieczeństwo obrotu nieruchomościami jest najważniejszym czynnikiem, na który trzeba zwracać uwagę realizując transakcję. Informacje pozyskane z odpisu księgi wieczystej są kluczowe dla zbadania stanu prawnego danej nieruchomości.
- Księga wieczysta jest najważniejszym dokumentem, a zawarty niej stan prawny nieruchomości na dzień zakupu gwarantuje rękojmia wiary publicznej. Ta stanowi, że w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej, a rzeczywistym stanem prawnym, treść księgi rozstrzyga na korzyść tego, kto przez czynność prawną z osobą uprawnioną według treści księgi nabył własność.
- Nieruchomości bardzo często mają nieuregulowany stan prawny, zmieniają też właścicieli i wszystkie te adnotacje powinny najszybciej zostać wpisane do księgi wieczystej. Szerszy dostęp do informacji uchroniłby przyszłych klientów przed niebezpieczeństwami. Ułatwiłby organom ścigania identyfikacje danego majątku i sprawdzenie czy dana nieruchomość nie była przedmiotem przestępstwa. Da to dodatkowe gwarancje kupującym nieruchomości.
Paweł Sikora Gazeta Prawna 07.05.2024
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
